ژمارەی بینین:
وەڵام دانەوەی پرسیاری خوشكان, وەڵامی هەموو گومانو بیانوی ئەو خوشكانەیە كە باڵاپۆش نین. (بەشی دووه م)
نوسەر:م صلاح الدین
بسم الله الرحمن الرحيمبەروار:٢٠١٣/٠٤/٢٧
دوەەم:
لەوانەیە بڵێیت زۆر گرانە لەسەرم كە حیجاب بپۆشم ؟!
وەڵام: زۆر ڕاستە بەڕاستی زۆر قورسە لەسەر ئافرەت كەحیجاب بپۆشێتو ببێت بەباڵاپۆش چونكە شەیتان واز لەهیچ كەس ناهێنێت بەئاسانی وەڵامی فەرمایشتەكانی خواو پێغەمبەری خوا (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ) بداتەوە بەڵكو چەندەها ڕێگرو بەربەستی بۆ دروست دەكات، وەچەندەها گومانی بۆ دەدۆزێتەوە وەتاوانی لا جوان دەكاتو بۆی دەڕازێنێتەوە، وەگوێڕایەڵی لەسەر زۆر قورس دەكات، ئەوەتا خوای گەورە دەفەرمووێت:((وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ ۚ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ))(البقرە: ٤٥).
واتە: (بەڕاستی نوێژ كردن زۆر قورسو گرانە تەنها لای ئەو كەسانە نەبێت كەملكەچو گوێڕایەڵی خوای گەورەن) .
كەواتە: خوای گەورە ئاسانی دەكاتو شەیتان گرانی دەكات پێویستە لەسەرت پشت بەخوای گەورە ببەستیتو پەنای پێ بگریت لەفڕو فێڵو نەخشەو پیلانی شەیتان، خوای گەورە یارمەتیت دەداتو بۆت ئاسان دەكات .
هەروەها ئەوەی یارمەتی دەرت دەبێت ئەوەیە كەلەپێش تۆدا ئافرەتانێكی یەكجار زۆر حیجابیان پۆشیوەو تۆ تازەنیت بەڵكو كاروانێك لەپێش تۆدا ڕۆیشتووەو ئێستاش ئەو كاروانە بەردەوامە پێویستە تۆش چی تر دوانەكەویتو شوێن ئەو كاروانە بكەویت.
هەروەها بزانە بەهەشتی خوای گەورە زۆر بەنرخەو بەئاسانی دەست ناكەوێت بەڵكو كردارو هەوڵو تێكۆشانی دەوێت وەك پێغەمبەری خوا (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ) دەفەرمووێت: (ألا إِنَّ سِلْعَەَ اللَّهِ غَالِێەٌ ألا إِنَّ سِلْعَەَ اللَّهِ الْجَنَّەُ). (سنن الترمذي: ج 4 / ص 633، وصححه الشیخ اڵالبانی فی صحیح الجامع الصغیر: رقم: 6222).
هەروەها بەهەشت دەور دراوە بەناخۆشیو تەنگو چەڵەمە دەبێت ئەم ناخۆشیو بەربەستانە ببڕیت پاشان دەگەیت بەبەهەشت، وە دۆزەخ دەورە دراوە بەشەهوەتو ئارەزو ئەگەر شوێنی ئارەزووەكان بكەویت ئەوە بەئاسانی دەتگەیەنێت بەدۆزەخ وەك پێغەمبەر (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ) دەفەرمووێت: (عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ (رچی الله عنه) قَاڵ: قَاڵ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه وسلم): (حُفَّتِ الْجَنَّەُ بِالْمَكَاڕهِ، ۆحُفَّتِ النَّارُ بِالشَّهَۆاتِ). [البخاري / الرقاق/ ٦١٢٢].
هەروەها تۆ لە ژیانی دونیادا وەبۆدەست خستنی دونیات چەندەها كاری گرانو قورس ئەنجام دەدەیتو بەلاتەوە ئاساییە ئەی با بۆ دەست خستنی ڕەزامەندی خالقەكەتو بەهەشتی پانو بەرینی هەندێك شتی گران ئەنجام بدەیت .
سێیەم:
لەوانەیە بڵێیت من گەنجمو تەمەنم زۆری ماوە پاش چەند ساڵێكی تر حیجاب دەپۆشم؟!
وەڵام: ئەگەر دڵنیایت كە تا تەمەنی پیری نامریتو هەرلەژیاندا دەبیت بۆیە ئێستا حیجاب ناپۆشیتو بەنیازی لەساتە وەختەكانی تەمەنی پیریدا بیپۆشیت ئەوە زۆر بەهەڵەدا چوویت، چونكە خۆتیش بەچاوی خۆت دەبینیت كە چەندەها كەس هەر لەسەرەتای تەمەنی لاوێتیدا مەرگ یەخەیان دەگرێتو تەمەنیان كۆتایی پێدێتو ماڵئاوایی لە دونیای ڕووناك دەكەنو بەرەو گۆڕو ماڵی ڕاستەقینەیان بەڕێ دەخرێنو هەموو هیواو ئومێدو ئاواتیان لەگەڵ خۆیان لەگڵ دەنێن كەلەوانەیە لەناو خانەوادەو خزمەكانی خۆتدا چەند كەسێكتان لەتەمەنی گەنجیدا مردبێت، ئیتر چۆن ڕێگە بەخۆت
دەدەیت كەبەم بیانووە لاوازە خۆت بخەڵەتێنی كە زەرەرمەندی سەرەكی خۆتیت وەهیچ عوزرێكت نابێت لای خوای گەورە خۆ ئەگەر ئەجەلیش هات ئەوە یەك چركە نەپێش دەخرێت نەدوا دەخرێت وەك خوای گەورە دەفەرمووێت: ((وَلِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ))(اڵاعراف: ٣٤).
ئەو كاتە چەندێك هاوار بكەیتو بڵێیت: ﴿( قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ * لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحًا فِيمَا تَرَكْتُ )﴾ [المؤمنون: 99 - 100].
واتە: هەرچەند بڵێیت خوایە پەروەردگار بم گەڕێنەوە بۆ دونیا بەڵكو كردەوەی چاك ئەنجام بدەمو گوێڕایەڵیت بكەم، پێت دەوترێت:((كَلَّا إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا وَمِنْ وَرَائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ)) (المؤمنون: ١٠٠).
نەخێر بەهیچ شێوازێك گەڕانەوە نییە بۆ ژیانی دونیا ئەمەوشەیەكە تۆ دەیڵێیت بەڵكو لەژیانی بەرزەخ لەناو گۆڕ دەمێننەوە تاڕۆژی زیندو بوونەوە لەقیامەتدا، وە ڕەحمەت لە ئیمامی شافعی بێت كە دەفەرمووێت :
تزود من التقـى فإنـك لاتدري
إذا جنَّ ليلٌ هل تعيشُ إلى الفجر
زۆر تەقوای خوابكە چونكە تۆنازانیت
ئەگەر شەو داهات تۆ دەژیت تابەیانی
فكم من صحیح مات من غیر علە
وكم من سقیم عاش حیناً من الدهر
چەند لەش ساغ مردن بەبێ نەخۆشی
چەندەها نەخۆشیش سەردەمانێك ژیان
واتە: بەنەخۆشیو ساغیو گەنجیو پیری نییە، بەڵكو ئەجەلەو كەسیش ئەجەلی خۆی لێوە دیار نییەو نازانێت كەی دەمرێت .
پاشان ئەگەر لەتەمەنی گەنجیدا خۆت دانەپۆشیتو حیجاب نەپۆشیتو لەتەمەنی پیریدا بیپۆشیت ئەوە ئەجرو پاداشتێكی زۆر لەدەستی خۆت دەدەیت وەزۆر ئازایەتیش نییەو لەگەنجێتیدا تاوانێكی زۆر دەنێری بۆسەر تەرازووی كردەوە خراپەكانت .
پاشان ئایە نازانیت یەكێك لەو حەوت كۆمەڵەی كە لەڕۆژی قیامەتدا لەژێر سێبەری عەرشی پەروەردگاردا دەبن كەلەو ڕۆژەدا هیچ سێًبەرێك نییە جگە لەو سێبەرە (ۆشَابٌّ نَشَأَ فی عِبَادَەِ اللَّهِ) [البخاري/ الجماعە و الإمامە/ ٦٢٩٤]) .
گەنجێكە كەتەمەنی گەنجێتی لەپەرستنو گوێڕایەڵی خوای گەورەدا بەسەر بردبێت، نەك تەمەنی گەنجێتی لەتاوانو سەرپێچیدا بەسەر بردبێتو بڵێت كەی پیر بووم پاشان گوێڕایەڵی خوای گەورە دەكەم .
بۆیە دەستپێشخەری بكەو تەمەنی گەنجیت لەڕەزامەندیو گوێڕایەڵی خوای گەورەدا بەسەر بەرە تالەژێر سێبەری عەرشی خوای گەورەدا سەرفرازو سەربەرز بیت .
بۆیە مانەوەت لەژیاندا دەرفەتێكە لەلایەن خوای گەورە وە بۆ ئەوەی بگەڕێیتەوە بۆ لای بەرنامەكەی .
چوارەم:
لەوانەیە بڵێیت ئەگەر حیجاب بپۆشم جوانی خۆم لەدەست دەدەم و خەڵكی بەناشرینم دەزانێت ؟!
وەڵام: جوانیو ناشیرینیو خۆشەویستیو ڕق لێبوون بەدەستی پەروەردگارە ئەگەر كەسێك گوێڕایەڵی پەروەردگار بكات ئەوا خۆشی دەوێت، وەكەخۆشی ویست بەجبریل (علیە السلام) دەفەرمووێت: ئەوا من فڵانە كەسم خۆش دەوێت تۆش خۆشت بووێت ئەویش خۆشی دەووێتو پاشان بەفریشتەكانی ئاسمان دەڵێت پەروەردگار فڵانە كەسی خۆش دەوێت ئێوەش خۆشتان بووێت ئەوانیش خۆشیان دەوێت، پاشان خوای گەورە خۆشەویستی ئەو كەسە دەخاتە دڵی خەڵكی سەر ڕووی زەویو خەڵكیش خۆشیان دەوێت.
كەواتە مرۆڤ بەگوێڕایەڵی خوای گەورە خۆشەویستو جوانو شیرین دەبێت لەدڵی خەڵكیدا نەك بەتاوانو سەرپێچی بەڵكو بەمانە خوای گەورە ناشرینو ڕق لێبووی دەكات لەلای خەڵكی، ئایە خۆت چەندەها كەس ناناسیت كەبەشێوازو ڕووكەش زۆر جوان نین بەڵام بەهۆی پۆشینی حیجابو گوێڕایەڵی كردنیان بۆ خوای گەورە لەدڵی خەڵكیدا جوانو شیرینو خۆشەویستن ؟!
وەبەپێچەوانەشەوە چەندەها كەس هەیە لەشێوازو ڕوكەشدا جوانن بەڵام بەهۆی تاوانو سەرپێچیەوە خوای گەورە لەدڵی خەڵكیدا ناشیرینی كردوونو بێ ڕێزو سووكن لەلای خەڵكی .
كەواتە نابێت تەنها تەماشای ڕووە مادیەكە بكەیت، بەڵكو لایەكی تری مەعنەویو غەیبی زیاتر دەور دەبینێت، هەروەكو چۆن پێغەمبەر () دەفەرمووێت: (عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ (رضي الله عنه) عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله عليه وسلم) قَالَ: (إِنَّهُ لَيَأْتِي الرَّجُلُ الْعَظِيمُ السَّمِينُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ لَا يَزِنُ عِنْدَ اللَّهِ جَنَاحَ بَعُوضَةٍ، اقْرَءُوا: [فَلَا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَزْنًا]). [البخاري / التفسير/ ٤٤٥٢]. واتە: لەڕۆژی قیامەتدا پیاوێكی زۆر قەڵەو دەهێنن كەدەیكێشن لای خوای گەورە كێشی باڵە مێشوولەیەكی نیەو سووكە، چونكە فەرمانی خوای جێبەجێ نەكردووە چەندێك قەڵەو بێت بەڵام لەتەرازووی خوای گەورەدا سووكو بێ نرخە. ئەم ئایەتە بخوێننەوە كە خوای گەورە دەفەرمێت: لە رۆژی قیامەتدا هیچ كێشو نرخێكیان بۆ دانانێین.
كەواتە جوانی تۆش لەپۆشینی پۆشاكی حورمەتو حیشمەتدایە، نەك لە دەرخستنی جوانی خۆت بۆ پیاوانی نامەحرەمو خۆتو ئەوانیش گوناه بار بكەیت .
پاشان ئایە لەسزای خوای گەورە ناترسیت كەلەهەر دوو دونیادا سزات بداتو جوانیەكەت لێ بسەنێتەوە بەهۆی ڕووداوێكەوە وەكو سوتاندن یان نەخۆشی كەبەچاوی خۆت لەوانەیە چەندەها كەس ببینیت كەبەهۆی ڕووداوێكەوە جوانیان لەدەست داوە خوای گەورە هەموو لایەكمان بپارێزێت، جاپەلە بكە لەوەڵامدانەوەی فەرمایشتی خوای گەورەو گومانو وەسوەسەی شەیتان وەلا بنێ تابەختەوەری هەردوو دونیا بەدەست بێنیت ان شاء الله .
پێنجەم:
لەوانەیە بڵێیت لەپاش هاوسەرگیری حیجاب دەپۆشم؟!
لە وەڵامدا دەڵێین: ئایە دڵنیات كەدەمێنیت تا ئەو كاتەو ئەجەل یەخەت ناگرێت ؟!
بێگومان نەخێر كەس نازانێت سبەی چی بەسەردێت نەك كاتێكی درێژتر وەك خوای گەورە دەفەرمووێت:(( وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَدًا ۖ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ ۚ ))(لقمان: ٣٤).
واتە: هیچ كەسێك نازانێت سبەی چی بەسەردا دێت وەهیچ كەسێكیش نازانێت لەچی شوێنێكدا دەمرێت .
كەواتە تۆ نازانیت ئایە دەگەیتە ئەوكاتە یان نا، بەڵكو چەندەها ڕووداومان بینیووەو بیستووەو كەلەكاتی زەماوەند كردندا بووك یان زاوا یان هەردووكیان بەڕووداوێك یان كارەساتێك گیانیان لەدەست داوە لەكاتێكدا كەپۆشاكی ناشەرعیو لەحاڵەتی ئاهەنگ گێڕانی ناشەرعی كەئەویش دیاردەیەكی زۆر مەترسیدارو ترسناكە چونكە پێغەمبەر () دەفەرمووێت: (إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بالخَواتيم) أخرجه أحمد (5/335 ، رقم 22886), والبخارى (6/2436 ، رقم 6233) ، وابن حبان (14/50 ، رقم 6175).
واتە: كردەوەی مرۆڤ تەنها بەكۆتاییەكەیەتی» .
واتە كردەوەی مرۆڤ بەچی كۆتایی هات ئەوەی بۆ حساب دەكرێت، ئەگەر كەسێك لەسەر تاوانو سەرپێچی بمرێت ئەوە نیشانەی سەرئەنجام شەڕیو خراپیە، وەئەگەر لەسەر گوێڕایەڵیو كردەوەی چاك بمرێت ئەوە نیشانەی سەرئەنجام خێریو باشیو بەهەشتیە .
جا كێ دەڵێت تۆش یەكێك نیت لەوكەسانەی كەلەكاتی ئەو تاوانو سەرپێچیەدا مردن ڕووبەڕووت نابێتەوە، وەك ئیمامی شافعی دەفەرمووێت:
وكم من عروس زينوها لزوجها
وقد قُبضت أرواحهم ليلة القدر
واتە: چەندەهــا بووك ڕازێنـرانەوە بۆ هـاوسەرەكـانیان
بەڵام لە شەوی بەیەك گەیشتندا كفنیان بۆ دوراو خرانە ناو كفنو ڕۆحیان كێشرا.
پاشان ئەگەر تۆ بەردەوام بیت لەتاوانو حیجاب نەپۆشین تا ئەوكاتە كێ دەڵێت خوای گەورە یارمەتیت دەدەت لەوكارەدا؟
یاخود تۆش كەسێكی خراپ نابیت كەژیانت لەگەڵیدا نەگونجێت؟
یاخود ئەو كاتە ئەو ڕێگریت لێبكات لەپۆشینی حیجاب؟
ئەوانە هەمووی پیلانی شەیتانەو بەقسەی شەیتان مەكەو شوێنی مەكەوە تا فریوت نەداتو بەرەو دۆزەخت نەبات چونكە ئەوبانگی خەڵكی دەكات بۆ دۆزەخ نەك بۆ بەهەشت (( إِنَّمَا يَدْعُو حِزْبَهُ لِيَكُونُوا مِنْ أَصْحَابِ السَّعِيرِ))(فاطر: ٦) خوای گەورە بمان پارێزێت لەشەیتانی جنیو مرۆڤ.